രചന : വലിയശാല രാജു ✍
നവരാത്രി ഉത്സവത്തിന്റെയും വിജയദശമിയുടെയും ആത്മീയപരമായ ആചാരങ്ങൾക്കപ്പുറം, പ്രകൃതിയുടെയും ജ്യോതിശാസ്ത്രത്തിന്റെയും താളവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഒരു ഭൗതിക യാഥാർത്ഥ്യം ഒളിഞ്ഞുകിടക്കുന്നുണ്ട്. ഇത് കേവലം ഒരു വിശ്വാസമല്ല, മറിച്ച് പുരാതന മനുഷ്യൻ പ്രപഞ്ചത്തെയും കാലത്തെയും എങ്ങനെയാണ് കണ്ടിരുന്നത് എന്നതിന്റെ നേർചിത്രമാണ്. ഈ കാഴ്ചപ്പാടിൽ, വിജയദശമി എന്നത് പ്രകൃതിയിലെ ഒരു സുപ്രധാന മാറ്റത്തെ ആഘോഷിക്കുന്ന ഒരു ദിനമായി മാറുന്നു.
സൂര്യന്റെ സഞ്ചാരവും സമരാത്രികളും (Equinox)
ഭൂമിയുടെ ഭ്രമണവും അതിന്റെ ചരിഞ്ഞ അച്ചുതണ്ടും കാരണമാണ് ഋതുക്കൾ ഉണ്ടാകുന്നത്. സൂര്യൻ ഭൂമധ്യരേഖയെ കടന്നുപോകുന്ന രണ്ട് പ്രധാന സമയങ്ങളുണ്ട്: മേട വിഷു (Spring Equinox)വും തുലാവിഷു (Autumn Equinox)വും. ഈ ദിവസങ്ങളിൽ രാവും പകലും തുല്യമായിരിക്കും. വിജയദശമി വരുന്നത് ഈ തുലാവിഷുവിന് തൊട്ടുപിന്നാലെയാണ്. ഈ സമയത്ത് സൂര്യൻ ഭൂമധ്യരേഖ കടന്ന് തെക്കോട്ടുള്ള യാത്ര തുടങ്ങി കഴിഞ്ഞിരിക്കും. അതായത്, ഭൂമിയുടെ ഉത്തരാർദ്ധഗോളത്തിൽ പകലിന്റെ ദൈർഘ്യം കുറയുകയും രാത്രിയുടെ ദൈർഘ്യം കൂടുകയും ചെയ്യുന്ന ഒരു കാലഘട്ടം ആരംഭിക്കുന്നു.
ഈ മാറ്റം പ്രകൃതിയിൽ ഒരു പുതിയ ഘട്ടത്തിന്റെ തുടക്കമായി കാണപ്പെട്ടു. വിളവെടുപ്പ് പൂർത്തിയാക്കി, പ്രകൃതി അതിന്റെ അടുത്ത ഘട്ടത്തിലേക്ക് കടക്കുന്ന ഈ സമയം, മനുഷ്യനും പുതിയ കാര്യങ്ങൾക്ക് തുടക്കം കുറിക്കാൻ അനുയോജ്യമായ സമയമായി കരുതി.
ചന്ദ്രന്റെ വൃദ്ധിയും പ്രകാശവും
ദശമി എന്നത് പത്താമത്തെ ദിവസമാണ്. വിജയദശമി എന്നത് കറുത്തവാവ് (അമാവാസി) കഴിഞ്ഞുവരുന്ന പത്താമത്തെ ദിവസത്തെയാണ് കുറിക്കുന്നത്. അമാവാസിക്ക് ശേഷം ചന്ദ്രൻ പതിയെ പ്രകാശിച്ച് വരികയാണ്. ദശമി ദിവസം ചന്ദ്രൻ നല്ല പ്രകാശത്തിലായിരിക്കും. പ്രകാശത്തിന്റെ വർധനവ് അറിവിന്റെയും നന്മയുടെയും വിജയത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഈ പശ്ചാത്തലത്തിൽ, ഇരുട്ടിൽ നിന്ന് പ്രകാശത്തിലേക്കുള്ള മാറ്റം പോലെ, അറിവില്ലായ്മയിൽ നിന്ന് അറിവിലേക്കുള്ള മാറ്റത്തിന്റെ പ്രതീകമായി വിജയദശമിയെ കണക്കാക്കി.
അറിവിന്റെ ഭൗതികമായ ആഘോഷം
പൂജവെപ്പ്, എഴുത്തിനിരുത്ത് തുടങ്ങിയ ആചാരങ്ങൾ ഒരു ഭൗതികവാദ കാഴ്ചപ്പാടിൽ നോക്കുമ്പോൾ, അറിവിനെയും അതിന് കാരണമായ ഉപകരണങ്ങളെയും ബഹുമാനിക്കുന്നതിന്റെ പ്രതീകങ്ങളാണ്. പുസ്തകങ്ങളും, സംഗീതോപകരണങ്ങളും, ആയുധങ്ങളുമെല്ലാം അറിവിന്റെയും കഴിവുകളുടെയും പ്രതീകങ്ങളായി കണക്കാക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. ഈ വസ്തുക്കളെ പൂജിക്കുന്നത് അതിലൂടെ ലഭിച്ച അറിവിനോടുള്ള നന്ദി പ്രകടിപ്പിക്കലാണ്. അറിവ് ഒരു ശക്തിയായി കണ്ടിരുന്ന ഒരു സമൂഹത്തിൽ, ആ ശക്തിക്ക് ഒരു പ്രത്യേക ദിവസം നന്ദി പറയുന്നതിൽ അദ്ഭുതമില്ല.
ഈ പ്രപഞ്ച വീക്ഷണവും ഭൗതികമായ യാഥാർത്ഥ്യങ്ങളും ഒരുമിച്ചു ചേർന്നാണ് വിജയദശമി എന്ന ആഘോഷം രൂപപ്പെട്ടത്. ഇത് വെറും ഒരു ആത്മീയ സങ്കൽപ്പമല്ല, മറിച്ച് പ്രകൃതിയുടെയും കാലത്തിന്റെയും ചലനങ്ങളെ ശാസ്ത്രീയമായി നിരീക്ഷിച്ച ഒരു ജനതയുടെ വിവേകത്തെയാണ് ഇത് കാണിക്കുന്നത്. എല്ലാത്തിനും ഒരു തുടക്കം വേണം, വിജയദശമി എന്നത് പ്രകൃതിപരമായ ഒരു മാറ്റത്തെ അടിസ്ഥാനമാക്കി, അറിവിന്റെ ലോകത്തേക്കുള്ള ഒരു പുതിയ തുടക്കം കുറിച്ച ഒരു ദിവസമായി നമുക്ക് കാണാം.
എഴുത്തിനിരുത്ത്: കേരളത്തിന്റെ സംഭാവന
കേരളത്തിൽ വിജയദശമിയുടെ ഏറ്റവും വലിയ പ്രത്യേകത എഴുത്തിനിരുത്ത് ആണ്. ഇത് ഒരു ആത്മീയ ചടങ്ങ് എന്നതിലുപരി ഒരു സാംസ്കാരിക ആഘോഷമായി വളർന്നു. മറ്റ് പല സംസ്ഥാനങ്ങളിലും വിദ്യാരംഭം നിലവിലുണ്ടെങ്കിലും, കേരളത്തിൽ ഇത് പൊതുവായ ഒരനുഷ്ഠാനമായി മാറി. തുഞ്ചൻ പറമ്പിലും മറ്റ് പ്രമുഖ ക്ഷേത്രങ്ങളിലും ആയിരക്കണക്കിന് കുട്ടികൾ അറിവിന്റെ ആദ്യപാഠങ്ങൾ കുറിക്കുന്ന കാഴ്ച ഇതിന്റെ പ്രാധാന്യം വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നു.
ചുരുക്കത്തിൽ, വിജയദശമി എന്നത് പ്രകൃതിയുടെയും കാലത്തിന്റെയും ശാസ്ത്രീയമായ ഒരു നിരീക്ഷണത്തിൽ നിന്ന് തുടങ്ങി, അത് പിന്നീട് ആത്മീയവും സാംസ്കാരികവുമായ സങ്കൽപ്പങ്ങളുമായി ചേർന്ന് ഇന്നത്തെ രൂപം പ്രാപിച്ചതാണ്.
